Šta je uzo? To je pitanje koje mnogi ljudi postavljaju kada čuju za ovaj napitak koji potiče iz Grčke. Grčki uzo je vrsta rakije koja se dobija destilacijom grožđa, anisa i drugih biljaka. Uzo ima karakterističnu aromu i ukus anisa, a boja mu je obično bistra ili žućkasta. Grčki Uzo se obično pije rashlađen, sa ledom ili vodom, a može se koristiti i za pripremu koktela i drugih pića.
U ovom blog postu ću vam predstaviti neke zanimljive činjenice o uzou, njegovoj istoriji, načinu proizvodnje i potrošnje, kao i neke savete kako da uživate u ovom grčkom specijalitetu.
Grčki Uzo: Istorija
Grčki uzo ima dugu i bogatu istoriju koja seže još u antičko doba. Prema nekim izvorima, uzo je nastao kao naslednik starogrčkog pića zvanog ouzo, koje se pravilo od grožđa i meda. Međutim, drugi izvori tvrde da je uzo zapravo poreklom iz Turske, gde se zvao raki, i da je došao u Grčku tokom Otomanske vladavine. U svakom slučaju, uzo je postao deo grčke kulture i tradicije, i danas se smatra nacionalnim pićem Grčke.
Grčki Uzo: Način proizvodnje
Uzo se proizvodi destilacijom grožđa, anisa i drugih biljaka koje daju aromu. Grožđe se prvo pretvara u vino, koje se zatim destiliše u bakarnim kazanima. Destilat se zatim meša sa anisom i drugim biljkama, kao što su korijander, komorač, karanfilić, cimet i slatki koren. Ova mešavina se ponovo destiliše, a zatim ostavlja da odleži u drvenim buradima ili staklenim bocama. Uzo ima jačinu od oko 40% alkohola.
Grčki Uzo: Način potrošnje i uživanja
Uzo se obično pije rashlađen, sa ledom ili vodom. Kada se doda voda, uzo menja boju iz bistre u mlečno belu, što je poznato kao „efekat louche“. Ovo je zbog toga što anis sadrži ulje koje je rastvorljivo u alkoholu, ali ne i u vodi. Kada se pomešaju alkohol i voda, ulje se izdvaja i stvara mutnu emulziju.
Uzo se može piti samostalno, kao aperitiv ili digestiv, ili uz grickalice i meze (male porcije hrane). Tipične grickalice koje se služe uz uzo su masline, sir, hleb, salata, lignje, sardine, jagnjetina i druge vrste mesa. Uzo se takođe može koristiti za pripremu koktela i drugih pića.
Na primer, možete napraviti ouzini (uzo sa džinom), ouzito (uzo sa limunom i nanom), ouzorita (uzo sa tekilom i limetom) ili ouzonic (uzo sa tonikom).
Saveti za uživanje u uzou
Ako želite da probate uzo ili da ga bolje upoznate, evo nekoliko saveta koji će vam pomoći da uživate u ovom piću:
- Birajte kvalitetan uzo koji ima oznaku porekla (PDO) ili geografsku oznaku (PGI). Ove oznake garantuju da je uzo proizveden po tradicionalnim receptima i standardima kvaliteta.
- Pijte uzo polako i umereno, jer je ovo jako piće koje može brzo da vas opije. Takođe, pijte dosta vode ili drugih bezalkoholnih pića između gutljaja uzou, kako biste sprečili dehidraciju i mamurluk.
- Uživajte u uzo u dobrom društvu i uz dobru hranu. Uzo je piće koje se pije uz društvo, uz razgovor i smeh. Takođe, uzo je odličan pratilac za razne vrste hrane, posebno za morske plodove, sireve i meso.
- Eksperimentišite sa različitim vrstama i ukusima uzou. Uzo dolazi u raznim varijantama, zavisno od regije, proizvođača i biljaka koje se koriste. Možete probati uzo sa više ili manje anisa, sa drugim aromatičnim biljkama, sa voćem ili medom. Nađite onaj koji vam najviše odgovara vašem ukusu i raspoloženju.
Uzo je dio grčke kulture i istorije, a postoje i muzeji posvećeni ovom nacionalnom piću.
Jedan od najpoznatijih muzeja uzo je Muzej uzo Barbayanni u Plomariju na ostrvu Lezbos.
Muzej uzo Barbayanni
Muzej Barbaiannis Ouzo prikazuje vekove predanog rada na izradi ovog tradicionalnog alkoholnog pića, koje je u osnovi grčko piće sa ukusom anisa. Ali pre nego što uđemo u karakteristike muzeja, hajde da ispitamo korene ovog pića i kako se porodica Barbajanis odnosi prema njima, kako bismo razumeli njegovu važnost.
Preteča uza bio je cipuro, slično alkoholno piće poznato i kao raki na istočnoj strani. Njegova destilacija je postala popularna tokom Vizantijskog i Otomanskog carstva, ali tek nakon sticanja nezavisnosti Grčke, u 19. veku, kada se uzo pojavio na sceni, uzimajući Lezbos kao centar svoje proizvodnje.
Većina izvora ukazuje na Efstatiosa J. Barbajanisa, čoveka sa iskustvom u različitim procesima destilacije, kao odgovornog za ovu primenu. Saznanje o Barbajanisu stečeno je u Odesi, ruskom gradu odakle je on bio.
Međutim, 1860. godine emigrirao je u Grčku, tačnije u luku Plomari, na ostrvu Lezbos. Kako je ovo područje oduvek bilo veoma plodno i imalo pristup tekućim vodama, mnoštvo neobičnog bilja, od kojih je mnogo slatkog mirisa – zajedno sa brojnim vrstama anisa, dalo je priliku gospodinu Barbajanisu da praktično pokaže svoje znanje. Rezultat njegovog eksperimentisanja bio je visokokvalitetni uzo.
Duga tradicija
Vraćajući se u današnje dane, vredi napomenuti da tradiciju koju je započeo Efstatios Barbajanis njegova porodica čuva više od 140 godina jer i dalje praktikuje isti postupak destilacije uzoa. Takođe biraju sastojke istog kvaliteta koji su korišćeni i u prošlosti, iako je originalna receptura unapređivana tokom pet generacija koje drže ovu tradiciju.
Međutim, i pored toliko vremena koje je prošlo, recept je i dalje tajna. Takođe je važno istaći da sve ove navike i tehnike vezane za izradu uza koegzistiraju sa tehnologijom u savremenom naselju, još uvek u Plomariju, koje je privatno vlasnik Barbajanovih naslednika.
Zbog toga su tradicionalne tehnike kombinovane sa proizvodnim kapacitetima koji su dostupni u današnje vreme kako bi se uzeli najbolje iz oba doba. Zato muzej Barbaiannis Ouzo, koji se nalazi pored sadašnje destilerije, omogućava posetiocima da dođu u kontakt sa svim ovim činjenicama. Dakle, možete da vide originalnu opremu koja je korišćena za flaširanje i etiketiranje Ouzo Barbaianni Blue, zajedno sa drugim elementima vezanim za njegovo poreklo.
Muzej ima i neke druge važne elemente, kao što je prvi alembik koji je korišćen za testiranje tajnih recepata, koje koristi porodica Barbaiannis. Doneto je iz Konstantinopolja, gde je napravljeno 1858. godine.
U zaključku, muzej Barbaiannis Ouzo ističe tradiciju vezanu za ovo tipično piće, čije se poreklo dugo poštovalo. U stvari, Ouzo Barbaianni do danas ostaje sinonim za proizvode vrhunskog kvaliteta u celoj Grčkoj.
