Solun (Thessaloniki), drugi po veličini grad u Grčkoj i glavni grad regiona Makedonije, mesto je gde se prošlost i sadašnjost prepliću na svakom koraku. Samo jedan pogled na gradsku panoramu i šetnja njegovim ulicama dovoljan su uvod u bogatu istoriju i živu kulturu koja odiše na sve strane.
Istorija u svakom koraku
Solun se ponosi svojom dugom tradicijom koja seže još u 315. godinu pre nove ere, kada ga je osnovao makedonski kralj Kasandar i dao mu ime po svojoj ženi Solunki, polusestri Aleksandra Velikog. Od tada, grad je bio važna raskrsnica puteva i kultura.
Šetajući gradom naići ćete na spomenike iz rimskog i vizantijskog doba, kao i na crkve i lokalitete pod zaštitom UNESKO-a. Među njima se ističu:
- Crkva Svetog Dimitrija – posvećena zaštitniku grada,
- Rotonda i Kamara (Galerijev luk) – impozantni rimski spomenici,
- Rimski forum i brojni muzeji,
- Ano Poli (Stari grad) sa svojim zamkom i autentičnim uličicama.
Naravno, simbol grada je Bela kula, smeštena na obali, odmah pored skulpture Aleksandra Velikog i modernih „Kišobrana“ umetnika Zongolopulosa.
Grad kulture i zabave
Solun nije samo muzej na otvorenom – on je i živahan grad sa jedinstvenom energijom.
- Prošetajte aristokratskim Aristotelovim trgom i popijte kafu u jednom od brojnih kafića.
- Posetite kvart Ladadika, poznat po tavernama i noćnom životu.
- Osetite duh prošlosti u Ano Poliju ili šetajte uz obalu i posmatrajte zalazak sunca.
Zahvaljujući mladosti i energiji koju donosi Aristotelov univerzitet, grad nikada ne spava – večernji provod i događaji deo su svakodnevice.
Solunske četvrti
Solun je grad koji se najbolje otkriva polako, šetnjom kroz njegove četvrti. Svaka od njih ima poseban karakter i atmosferu, a zajedno čine jedinstvenu celinu koja spaja istoriju, moderni duh i živopisni način života. Najlepše je to što se mnoge od ovih četvrti nalaze blizu mora, pa dok istražujete, gotovo uvek možete uživati u pogledu na Egej.
Solun kao polazna tačka
Grad je odlična baza za izlete u okolinu. Iz Soluna lako možete posetiti:
- Halkidiki – sa prelepim plažama i planinarskim rutama,
- Verginu – mesto grobnica makedonskih kraljeva,
- Edesu – grad vodopada,
- Pozarska kupatila – prirodne termalne izvore.
Kako stići i kretati se po Solunu?
Do Soluna se lako dolazi: avionom, trajektom, vozom ili automobilom. Grad poseduje međunarodni aerodrom, veliku luku, a odnedavno i moderni metro (otvoren krajem 2024).
Prevoz u gradu:
- Autobusi (OASTH) – pokrivaju sve gradske i prigradske pravce. Karte od 0,90 € (gradska vožnja) do 1,80 € (aerodrom).
- Kulturna linija 50 – autobus koji obilazi glavne znamenitosti uz audio vodič.
- Metro – moderna linija sa 13 stanica, brz i praktičan način da se obiđe centar.
- Morski autobus – leti povezuje gradsku luku sa obližnjim plažama Kalamarije i Nei Epivata – idealno za one koji žele da spoje razgledanje i kupanje!
- Taksi, privatni transferi i rent-a-car – dostupni su na svakom koraku.
Javni autobus
Ukratko, javni autobusi omogućavaju lako kretanje po gradu, zaustavljajući se na svim različitim zanimljivim mestima. Autobuska linija KTEL povezuje grad sa drugim regionima u prefekturi, kao i sa drugim gradovima u Grčkoj, uključujući Atinu i Janinu.
Cena jedne gradske (OASTH) vožnje bilo koje dužine je 0,90 evra . Karte za kulturnu rutu (linija 50) koja vas vodi do nekih od najvažnijih znamenitosti u tom području, i za aerodrom (linije 01X i 01N ) koštaju 1,80 evra .
Gradski autobusi prolaze pored nekoliko mesta u Solunu, gde možete da zaustavite jedan od njih i on će stati i pokupiti vas. S druge strane, stanica za autobuse KTEL nalazi se na zapadnoj strani grada, oko 5 km zapadno od centra grada.
Rute za obe vrste autobusa dostupne su tokom cele godine. Zbog velikog broja stalnih stanovnika, učestalost i dostupnost linija ne zavise od sezone.
Za korisne informacije o stajalištima i rutama kontaktirajte stanice gradskih i KTEL autobusa.
Prevoz u Solunu – Najkorisnije autobuske linije
| Vrsta rute | Linija | Relacija / Opis | Vreme polaska / Učestalost | Napomena |
|---|---|---|---|---|
| Gradske rute (OASTH) | 5 | Nea Krini – Trg Elefterijas (uz obalu, mnogo stanica) | Tokom dana, česti polasci | Najpopularnija linija uz obalu |
| 6 | Kalamarija – Trg Elefterijas | Tokom dana | Paralelna ruta sa linijom 5 | |
| 33 | Sveti Pantelejmon – Trg Elefterijas | Tokom dana | Brza veza ka centru | |
| 22 i 23 | Ulice Ano Poli – Centar | Tokom dana | Idealne za razgledanje starog grada | |
| 01X | Centar – Aerodrom (Makedonia) | 06:10 – 22:40, svakih 20–25 min | Direktna veza sa aerodromom | |
| 01N | Centar – Aerodrom (noćni autobus) | 23:00 – 05:55 | Jedina opcija noću | |
| Kulturna ruta | 50 | Bela kula – Arheološki muzej – Muzej vizantijske kulture – Aristotelov trg – Rotonda (i druge znamenitosti) | 50-minutna tura, polazak sa Bele kule | Audio vodič na GR i ENG, flajeri dostupni |
| Prigradske rute (KTEL) | Atina – Solun | Autobusi KTEL Atina (Kifisos) – Solun | Više puta dnevno, svakodnevno | Putovanje traje oko 6 sati |
| Pirej – Solun i druga mesta u prefekturi | KTEL stanice širom Grčke | Česti polasci | Udoban i povoljan prevoz |
Štaviše, linija 45 povezuje autobusku stanicu Makedonija KTEL sa Novom železničkom stanicom i autobuskom stanicom Halkidiki KTEL. Linije 01X i 01N (noćni autobus) povezuju autobusku stanicu Makedonija KTEL sa međunarodnim aerodromom u Solunu.
Solunska metro mreža
Mreža solunskog metroa trenutno se sastoji od jedne linije, sa stanicama postavljenim duž najznačajnijih tačaka opštine Solun. Na ovaj način, centar grada je povezan sa centralnom železničkom stanicom.
Metro linije Soluna
| Linija | Relacija | Broj stanica | Glavne stanice / Veze | Napomena |
|---|---|---|---|---|
| Crvena linija (Linija 1) | Neos Sidirodromikos Statmos – Nea Elvetia | 13 | • Neos Sidirodromikos Statmos (veza sa vozovima, Linija 2) • Dimokratias (veza sa Linijom 2) • Venizelu (veza sa Linijom 2) • Agija Sofija (veza sa Linijom 2) • Sintrivani/Ektesi (veza sa Linijom 2) • Panepistimio (veza sa Linijom 2) | Najvažnija linija – prolazi kroz centar grada, povezuje železničku stanicu i univerzitetsku zonu |
| Plava linija (Linija 2) | U izgradnji: 25 Martiou – Mikra (kasnije do Aerodroma) | Planirano: 16+ | Veze sa Linijom 1 na: • Neos Sidirodromikos Statmos • Dimokratias • Venizelu • Agija Sofija • Sintrivani/Ektesi • Panepistimio | Deo linije biće operativan do kraja 2025. U budućnosti povezuje centar sa aerodromom |
Cene karata Dostupno je nekoliko različitih karata za kupovinu: • Pojedinačna karta od 70 minuta: 0,60€ • Dnevna karta: 2,50€ • 11 karata od 70 minuta: 5,80€
Redovi vožnje
Red vožnje može da se razlikuje u zavisnosti od doba dana ili tokom državnih praznika. Metroi u Solunu prolaze na svakih 3,5 minuta.
- Nedelja do četvrtka: Metro radi između 05:30 i 00:30.
- Petak i subota: Metro radi između 05:30 i 02:00.
Metro mreža
Metro mreža se sastoji od 13 stanica i 18 vozova, koji mogu da prevezu do 18.000 putnika na sat. Autobuska stajališta su često dostupna ispred stanica. Solunski metro je otvoren krajem novembra 2024. godine i postoje planovi za njegovo proširenje tokom narednih godina. To je zapravo prva metro mreža u Grčkoj koja radi automatski, odnosno bez vozača. Stanice su moderne i imaju pokretne stepenice, kao i posebne liftove za starije osobe i putnike sa oštećenom pokretljivošću. Na peronima se takođe nalaze table koje objavljuju procenjeno vreme dolaska sledećeg voza.
Morski autobusi
Počev od svakog juna, morska autobuska linija povezuje luku Solun sa malim lukama i obalama Kalamarije, Pereje, Nei Epivata i Agije Trijade! Ovo jedinstveno iskustvo nudi pogled na grad sa mora, a istovremeno vam omogućava da se kupate na jednoj od najbližih plaža!
Plaže Soluna
Iako je Solun uglavnom poznat po noćnom životu i razgledanju znamenitosti, postoji nekoliko lepih plaža oko grada. Lako su dostupne iz centra grada i većina je organizovana sa turističkim sadržajima. Međutim, mnogi meštani odlaze na Halkidiki zbog kupanja, jer je većina plažnih odmarališta udaljena oko sat vremena vožnje od Soluna. Plaže se nalaze van centra grada. Agija Trijada je svakako najpoznatija.
Plaža Agia Triada
Važi za jednu od najlepših u zalivu Termi.
Plaža Plaža Perea
Najpopularnijia destinacija za jednodnevne izlete i letovanja.
Plaža Nea Mihaniona
Plaža Nea Mihaniona nudi mirnu i opuštenu atmosferu
Plaža Asprovalta
Plaža Asprovalta je okružuna šumama platana i borova
Zaključak
Danas je Solun moderan, kosmopolitski grad sa bogatom istorijom, živom kulturom i fantastičnom gastronomijom. Bilo da ga posećujete zbog muzeja i spomenika, noćnog života, šopinga ili kao polaznu tačku za istraživanje severne Grčke, jedno je sigurno – ovaj grad će vas osvojiti svojim šarmom.
